Nevşehir Devlet Hastanesine Böbrek Taşı Kırma(ESWL) Cihazı Alındı

Dr.İ.Şevki Atasagun Nevşehir Devlet Hastanesi Üroloji Uzmanı Op.Dr.Tuğrul Türker Cihaz hakkında şunları söyledi.

Böbrekten yola düşmüş taşların dolaylı belirtisi çoktur ama taşı direkt olarak saptamak genelde pek kolay olmaz. Bunu yüzde 100'e yakın bir kesinlikle ancak spiral bilgisayarlı tomografi gösterir. Diğer yöntemler bu kadar başarılı değildir. Taş görüldüğünde uygun bir yol belirlenir. Öncelikle tercih taşın kendiliğinden düşmesidir. 6-8 haftadan fazla beklemiş taşlar üreterin duvarına yapıştığından ameliyatı zor ve riskli olabilir. Bu yüzden 2-4 haftada düşmeyen taşlara bir müdahale yapmakta yarar vardır.
    Bir makinada oluşturulan enerji suyun içinde rahatça yayılır. Eskiden su küvetinde, günümüzde ise su dolu bir balon ile dışarıdan gönderilen şok dalgaları vücuda ulaşır. İnsan bedeninin yapısının büyük kısmı su olduğundan, bu enerji dokulardan geçerek, tam taşın üstüne odaklanır. Taşın olduğu bölgede açığa çıkan enerji, taşı parçalar. Taşın sertliğine bağlı olarak taş ya kırılarak küçük parçalar halinde düşer veya ince kırıntılar haline gelebilir. Kırıntılar idrarla atılırken pek acı vermezler ama küçük parçalar düşerken ağrı yapabilir. Bu tedavi poliklinik şartlarında gündelik olarak yapılır. Fazla ağrı duyan hastalarda ise anestezi altında gerçekleştirilir. Bazı durumlarda bu düşen parçaların üreteri tıkamaması için hastanın böbreğinden mesaneye kadar inen bir ince tüp konulur. Taşların bir kısmı bu yöntemle kırılamaz. Bu genelde taşın sertliğine ve makinanın ekranında görülebilmesine bağlıdır. Cihazın etkinliğine ve kullanan doktorun tecrübesine göre de sonuçlar değişebilir. İki veya üç kerede kırılmayan taşlar için artık kapalı ameliyat gerekir çünkü devamlı aynı yere darbe uygulaması fazla hasar verebilir.     Modern çağ insanını tehdit eden en sancılı hastalıklardan birisi olan böbrek taşları ilkel çağlardan beri insanoğlunun en önemli sağlık sorunlarından birisi olma özelliğine de sahiptir. 7000 yıl öncesine ait Mısır mumyalarında bilim adamlarının böbrek taşları bulmuş olması bizler kadar atalarımızın da bu sağlık probleminden etkilenmiş olduğunun kanıtıdır. Ancak aradaki en önemli fark; onların tedavi şansı yoktu, bizimse var. Üriner sistemi tanıyalım; Üriner sistemi böbrekler, üreterler, mesane (idrar kesesi) ve üretra oluşturur. Böbrek şekil olarak fasulyeye benzeyen bir organdır ve her iki yanda, kaburgaların altında sırta doğru yerleşmiştir. Böbrekler kandaki atık maddeleri ve fazla suyu süzerek idrarı oluştururlar.

    Ayrıca vücudun tuz ve su dengesinden sorumludurlar. Üreter olarak adlandırılan ince idrar kanalları böbreklerin ürettiği idrarı oval şekilde bir rezervuar olan mesaneye taşırlar. İdrar geldikçe mesanenin elastik duvarı bir balon gibi uzayıp genişleyerek gelen idrarı depolar. Mesanede depolanmış idrar üretra yoluyla vücuttan dışarıya boşaltıldıktan sonra mesane duvarı büzülüp küçülerek yeniden idrar depolamaya hazır hale gelir.

  Böbrek taşının belirtileri nelerdir?

  Aşağıdaki belirtilerin bir veya birden çoğu devamlı ya da aralıklı olarak böbrek ya da idrar kanallarındaki taşlara bağlı görülebilir: • Ağrı-çoğunlukla ani, kıvrandırıcı ve acil servise gitmeyi gerektirebilir. • Bulantı, kusma-özellikle ağrılı dönemde • Sık idrara çıkma ve idrarın yanması • İdrarda kanama • Ateş • Taş ya da taşların idrar kanallarını tam tıkaması nedeniyle İdrar çıkışının durmasıdır.

   Böbrek taşının tanısı nasıl konur?

  Günümüzde böbrek ve idrar kanallarındaki taşların tanısı oldukça etkin bir şekilde konabilmektedir. Hastaların çoğunda idrar testi, röntgen ve/veya ultrasonografi yardımı ile taş saptanabilmektedir.

   Taş nasıl kırılıyor?

  ESWL (taş kırma) cihazları yüksek basınçlı şok dalgaları üretirler. Bu şok dalgaları hastanın cildine iletildikten sonra hastanın yumuşak dokularından zarar vermeden geçerler. Böbreği de geçen şok dalgaları bir x-ray ya da ultrason yardımı ile odaklandırıldıkları yani hedeflendirildikleri böbrek taşına çarparlar. Taş sınırında enerji açığa çıkar ve bu taşı genleştirir ve bu da taşın kenarlarında küçük çatlamalara sebep olur. Aynı etki şok dalgası taştan çıkarken de oluşur. Etkili şoklarda çatlaklar açılıp kapanarak, büyük çatlaklar içinde küçük çatlaklar oluşur. Tekrarlanan şok dalgalarının sonucunda taş böbreklerden çıkıp, üreterlerden kolaylıkla geçebilecek ve idrarla rahatlıkla atılabilecek boyutta küçük parçalar haline ufalanmış olur.

    ESWL işlemi nasıl uygulanır?

   Hasta ESWL cihazının yatak benzeri masasına yatar ve yatış şekli bu masanın ortasında yaralan su yastığının taşın bulunduğu bölgeye denk gelecek şekilde ayarlanır. Şok dalgaları bu su yastığının içerisinden hastanın vücuduna gönderilecektir. Hasta ESWL masasına yerleştirildikten sonra bir x-ray cihazı ya da ultrasonografi yardımı ile taş belirlenir ve şok dalgalarının taşa tam isabet edeceği şekilde odaklama yapılır. İşlem başlatıldığında cihaz otomatik olarak taşı hedefleyecek ve şok dalgaları sürekli olarak taşa isabet edecektir. Bu işlem taşın tamamen kırıldığı görüldüğünde veya işlemi gerçekleştiren doktorun belirlediği maksimum şok sayısında ulaştığında sonlandırılacaktır. İşlem genellikle 45 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir.

   ESWL işlemi ağrılımıdır?

   ESWL tedavisi hastaneye yatmaksızın gerçekleştirilir. Anesteziye çocuk hastalar dışında nadiren gerek duyulmaktadır. İşlem sırasında hastanın hissettiği şok dalgalarının ciltten geçerken yarattığı hafif batmalardan ibarettir. Yeni kuşak ESWL cihazlarında işlem oldukça ağrısız ve konforludur. Ve ayrıca işlem sırasında şok dalgalarının yarattığı güçlü bir ses duyulur. İşlem sırasında ağrı hissedilmesi durumunda bir ağrı kesici uygulamasının ardından işleme devam edilebilmektedir. Tedavi sonrasında tedavi bölgesinde hassasiyet ve morarma görülmesi normaldir. Ağrı için birkaç gün ağrı kesiciler kullanılabilir.

Kaynak :www.nevsehirdh.gov.tr

Yorumlar